साइबर अपराध भनेको क हो ? What is Cyber Crime ?
मानव समाजले जसरि तिब्र गतिमा दिनदिनै प्रगति गरिरहेको छ ,त्यसरीनै धेरै अपराध बढ्दै गएको छ।
साइबर अपराध यसको सबैभन्दा ठुलो उदाहरण हो। कम्प्युटर र इन्टरनेटको सुविधाले अहिले विश्वलाई एक सर्कल बनाएर साइबर समाजलाई विकास गरेको छ, तर एक परम्परागत मानव समाज जस्तो यो समाजमा पनि मानव स्वभाबका कारण कमजोरीहरु बाट टाढा छैन ! उनीहरूको शिक्षा र प्राविधिक ज्ञानको दुर्व्यवहारले साइबर अपराधको रूपमा चिनिने अपराधहरूको रूपमा वृद्धि गरेको छ ! इलेक्ट्रनिक वाणिज्य द्वारा व्यवसाय र लेनदेनको वृद्धिको साथ, अपराध अझ बढी हुन शुरु भएको छ।
नेपालीमा साइबर अपराध: -
वास्तविक जीवन जस्तै, इन्टरनेटमा थुप्रै प्रकारका अपराध र अपराधीहरु छन् । साइबर अपराध अन्तर्गत सबै भन्दा प्रचलित अपराध हो - सफ्ट्वेर पायरेसी - सफ्ट्वेरलाइ प्रतिलिपि सफ्टवेर बनाउने र सस्तो मुल्यमा बिक्रि गर्ने तथा सफ्टवेर द्वारा अरुको कम्प्युटर घुसपैठ गर्ने र अन्य कम्प्युटर ह्याकिंग गरि कम्प्युटरमा अवस्थित महत्वपुर्ण जानकारी चोर्न, कम्प्युटरमा भाइरस राखेर डाटा नष्ट गर्ने वा महत्वपुर्ण फाइल पत्ता लगाउन भाइरस थप्ने, कम्प्युटरमा रहेको महत्वपुर्ण डाटा बिगार्ने, तर यस्ता अपराधिहरूलाई समात्न र कानुन बमोजिम कारबाही गर्न अति गाह्रो छ।
यी भीषण अपराधीहरूलाई थाहा पाउन वा दोषी ठहर गर्न निक्कै कठिन काम हो । इन्टरनेट सुविधा तथा इन्टरनेटको जाल बाट बनेको सूचना सुपर राजमार्गमा नत कुनै चेक पोस्ट छ नत कुनै पनि निरीक्षक छ !
कम्प्यूटर बाट अपराध गर्न धेरै तरिकाहरू छन् । कम्प्युटर र दूरसञ्चार को संगमले अपराध को नयाँ आयामहरु लाइ जन्म दिएको छ । जानकारी चोरी, कम्प्युटर कार्यक्रम परिवर्तन, जानकारी प्रतिलिपि, संवेदनशील सामग्रीको प्रसार, इलेक्ट्रोनिक पैसा, इलेक्ट्रोनिक बर्बरता र आतंकवाद, बिक्री र लगानीको लेनदेन,आदि ! यी सबै विधिहरू प्रयोग गरेर, कम्प्यूटरहरूको प्रयोगले गलत कामलाई बढावा दिइरहेको छ।
यसरी कम्प्युटर वा मोबाइल फोन हामीलाई ठूलो चासोको कुरा हो। जो अपराध गर्न एउटा आवश्यक उपकरण
भएको छ।
धेरै प्रकारका आपराधिक गतिविधिहरू कम्प्यूटरहरू छन् । जस्तै
हैकिंग: -
